Połowa Polaków zarabia poniżej tej kwoty. GUS publikuje nowy raport płacowy
Jaka kwota wynagrodzenia oddziela połowę Polaków z najwyższymi i najniższymi zarobkami? Główny Urząd Statystyczny policzył, że mediana zarobków to niecałe 7,3 tys. zł. Lepiej niż średnia pokazuje typowy poziom płac, bo nie zawyżają jej bardzo wysokie sumy wąskiej grupy najbogatszych ludzi.
Mediana zarobków jako klucz do zrozumienia polskiego rynku pracy
W świecie finansów i ekonomii często mówi się o średniej płacy jako o wskaźniku kondycji gospodarki i sytuacji pracowników. Jednak w Polsce, gdzie rozpiętość wynagrodzeń jest spora, ta statystyka nie oddaje całej prawdy o realnym poziomie zarobków większości obywateli. Dlatego coraz większą wagę przykłada się do innego parametru — mediany wynagrodzeń, która dzieli pracowników na dwie równe grupy pod względem zarobków. Najnowsze dane opublikowane przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) wskazują, że ta „środkowa” wartość wynosi nieco ponad 7,2 tysiąca złotych brutto miesięcznie.
Dlaczego mediana jest ważniejsza niż średnia?
Średnia płaca jest wartościową informacją, ale ma jedną wadę — łatwo ją zniekształcić obecnością kilku bardzo wysokich wynagrodzeń. W efekcie, może wydawać się, że zarobki są wyższe, niż są faktycznie dla przeciętnego pracownika. Mediana natomiast wyznacza punkt, poniżej którego zarabia połowa osób, a powyżej druga połowa. Dzięki temu stanowi lepszy obraz typowego poziomu płac i pozwala uniknąć błędnych wniosków wynikających z nierównomiernego rozkładu dochodów.
Co mówią najnowsze dane GUS?
Według raportu GUS z kwietnia 2025 roku, mediana płac wyniosła dokładnie 7 262 złote brutto. Dla porównania, średnia pensja w tym samym okresie sięgnęła niemal 9 150 złotych, co oznacza, że wartość mediany jest o ponad 20 procent niższa. To wyraźny sygnał, że spora grupa pracowników zarabia mniej niż mogłoby to sugerować „średnie” dane.
Warto również zwrócić uwagę, że sytuacja różni się w zależności od sektora zatrudnienia. Pracownicy sektora publicznego mogą liczyć na wyższe zarobki — mediana tam wynosi ponad 8 600 zł brutto, czyli niemal o 20 procent więcej niż w sektorze prywatnym, gdzie mediana oscyluje wokół 6 550 zł brutto. To pokazuje, że różnice w wynagrodzeniach między sektorami nadal są znaczące.
Różnice płci, wieku i wielkości firmy
Raport GUS nie pozostawia też złudzeń, że płaca w Polsce wciąż zależy od wielu czynników. Mężczyźni przeciętnie zarabiają więcej — mediana ich wynagrodzeń to około 7 450 złotych, podczas gdy kobiety mogą liczyć na średnio 7 080 złotych. Różnice te, choć stopniowo się zmniejszają, nadal istnieją i wpływają na sytuację na rynku pracy.
Jeśli chodzi o wiek, najwyższe zarobki mają pracownicy w wieku 35-44 lat, których mediana płac sięga ponad 7 590 złotych. Najmłodsi, do 24 lat, zarabiają zdecydowanie mniej — około 5 770 złotych brutto. Ta tendencja odzwierciedla naturalny wzrost wynagrodzenia wraz z doświadczeniem i kompetencjami.
Nie bez znaczenia jest także wielkość firmy, w której pracujemy. Najlepiej opłacani są pracownicy dużych przedsiębiorstw zatrudniających ponad tysiąc osób — tu mediana wynosi blisko 8 800 złotych. Z kolei osoby pracujące w najmniejszych firmach, zatrudniających poniżej 10 osób, często otrzymują wynagrodzenie na poziomie minimalnej krajowej, czyli około 4 600 złotych brutto.
Jak rozkładają się zarobki Polaków?
Decyle, czyli podział zarobków na dziesięć równych grup, pokazują wyraźnie, jak zróżnicowany jest rynek pracy. Najniższe 10 procent pracowników otrzymuje wynagrodzenie nieprzekraczające 4 660 zł brutto, co zbliża się do minimalnej krajowej. Z drugiej strony, górna dziesiątka zarabia co najmniej 14 170 zł brutto miesięcznie, co pokazuje, jak szeroki jest przedział płac.
Co ciekawe, około 20 procent osób zarabia mniej niż 5 000 zł brutto, natomiast 30 procent pracowników znajduje się poniżej granicy 5 700 zł. Dla tych, którzy chcą znaleźć się wśród lepiej zarabiających, próg wynosi około 11 000 zł brutto, a niemal 30 procent najlepszych zarabia powyżej 9 300 zł.
Co to oznacza dla zwykłego pracownika?
Dane GUS skłaniają do refleksji nad tym, jak wygląda rzeczywistość płacowa w Polsce. Choć statystyki pokazują wzrost wynagrodzeń, nie wszyscy odczuwają to jednakowo. Wielu pracowników nadal znajduje się w grupie płacowej poniżej mediany, co oznacza, że ich zarobki są niższe niż przeciętne w kraju.
Różnice między sektorami, płciami, wiekiem i wielkością przedsiębiorstwa wskazują na obszary, które wymagają uwagi ze strony pracodawców oraz decydentów politycznych. Wsparcie dla mniejszych firm, walka z nierównościami płacowymi czy inwestycje w rozwój kompetencji młodych pracowników mogą pomóc w poprawie sytuacji.
Podsumowanie
Mediana płac to kluczowy wskaźnik, który pozwala spojrzeć na rynek pracy z perspektywy przeciętnego zatrudnionego. Najnowszy raport GUS jasno wskazuje, że połowa Polaków zarabia mniej niż 7,3 tysiąca złotych brutto miesięcznie — a to mniej niż mogłaby sugerować średnia wynagrodzeń. Różnice pomiędzy sektorami, płciami oraz wielkością firm pokazują złożoność problemu i konieczność podejmowania działań na wielu frontach.
Dla wielu osób te liczby to nie tylko statystyka, lecz codzienna rzeczywistość, która determinuje możliwości, marzenia i plany na przyszłość. Dlatego zrozumienie mediany zarobków i jej kontekstu jest niezbędne do świadomego patrzenia na polski rynek pracy oraz podejmowania decyzji — zarówno przez pracowników, jak i przez instytucje publiczne.